Men zegt dat we in een nieuw geologisch tijdperk beland zijn, omdat de mens de planeet zodanig heeft veranderd, dat de invloed van de mens te vergelijken is met grote vulkaanuitbarstingen, meteorietinslagen en uiteenvallen of het op elkaar botsen van continentale platen, gebeurtenissen waardoor het leven opaarde ingrijpend veranderde. Het plotseling uitsterven van heel veel soorten is het bekendste gevolg. De indeling van geologische perioden is vooral gebaseerd op deze gebeurtenissen. De mensheid is nu zo’n sterke factor voor de geologie en de biologie dat onze invloed over miljoenen jaren (als we als soort waarschijnlijk al lang uitgestorven zijn) nog zichtbaar zal zijn in de aardkorst. Ook de snelle verandering van het klimaat zal nog lang doorwerken, en de sporen ervan zullen in de gesteenten terug te vinden zijn.
Hebben wij mensen onze planeet echt voor altijd veranderd?.
“Twee miljard jaar geleden produceerden cyanobacteriën grote hoeveelheden zuurstof, waardoor de atmosfeer veranderde en het leven op aarde ernstig verstoord werd.” zegt een onderzoeker, “Maar zij wisten dat niet. Wij zijn de eerste soort die de hele biosfeer verandert, en zich daarvan bewust is. Dat is het verschil.”
Massaal uitstervende dieren en planten, een veranderend wereldklimaat, grote ingrepen in de aardkorst, wat merken we er al van? En het is, geologisch gezien, nog maar net begonnen. In de cursus gaan we in op de directe oorzaken van de veranderingen in de biodiversiteit, het leven in de oceanen en het klimaat en de vraag hoe we ermee verder moeten: terug naar de natuur van honderd of duizend jaar geleden kunnen we niet. Welke keuzen moeten/kunnen wij en onze kinderen maken om de toekomst veilig te stellen?
De situatie is zorgelijk, maar niet hopeloos – als genoeg mensen bewuste keuzen maken. We hebben de mogelijkheden om een ‘goed Anthropoceen’ te ontwikkelen.