Heeft u ooit gewandeld langs de oevers van de Oermaas in het Vijlener Bos? Of geologische orgelpijpen bekeken in de hellingen van het Schiepers Bos? Misschien eens gezocht naar Sterrenstenen of resten van inktvissen gevonden op het Belemnieten Kerkhof? Of geproefd van geologische toverballetjes op het Eiland van Ubachsberg?
Deze onderwerpen en nog veel meer geologische wetenswaardigheden komen aan bod in deze cursus over het ontstaan van het Limburgse Landschap. Het programma gaat uit van het landschap dat de geïnteresseerde wandelaar aantreft bij uitzichtpunten en kleine landschapselementen. Bijzondere aandacht is er voor de ‘geologische vensters’, plekken waar de ondergrond goed zichtbaar is zoals oude groeves of holle wegen. Wandelingen vormen ook de basis voor het cursusprogramma. Wat kom je tegen op de mooiste wandelroutes van Limburg? Welke punten moet je vooral niet overslaan en wat betekenen toch al die geologische termen op de instructieve borden van het IKL?
Bij de cursus wordt veelvuldig gebruik gemaakt van illustratieve foto’s, kaartfragmenten en tekeningen.
Programma
1. Bouwmaterialen, ertsen en brandstof uit het Carboon.
Blauwsteen (kolenkalk) en kwartsiet zijn oude karakteristieke bouwmaterialen uit het Carboon, blootgelegd door de Maas, de Geul en andere beekjes. Steenkool is eeuwenlang een brandstof van betekenis geweest. In Bleiberg en Kalamine zijn de resten van lood -en zinkwinning nog steeds in het landschap aanwezig. Waar komen deze grondstoffen voor, hoe zijn ze ontstaan en wat hebben ze betekend voor de bewoners ?
2. Over Cyclopenstenen en het ‘belemnietenkerkhof’ in de resten van de Krijtzee.
Wat gebeurde er 70 miljoen jaar geleden toen Limburg verdween in het water van de subtropische Krijtzee? Een reconstructie van de enorme stranden van Vaalser Groenzand en de afzetting van talrijke mergelvarianten. Geheimen over het ontstaan van vuursteen, dolines en geologische orgelpijpen. En natuurlijk de mergelwinning in grotten en groeves.
3. Breuklijnen, bruinkool en zilverzand uit het Tertiair.
Een heel lange en spannende periode in de Zuid-Limburgse ontstaansgeschiedenis waarin het landschap voor de laatste keer onder zeeniveau verdween. Er ontstaat zilverzand en bruinkool, grondstoffen waarvan de winning leidt tot enorme ingrepen in het landschap. Door de opheffing van de Ardennen en daling van de Noordzee begint Limburg te breken en te scheuren, een belangrijke factor bij het ontstaan van het markante landschap.Excursiedag: Bezoek van diverse locaties die in de drie cursusdagen aan bod zijn gekomen.