Het Ottomaanse Rijk (1299-1922)
Door velen in de zestiende en zeventiende eeuw in West-Europa beschouwd als de ‘gesel van God’: het Ottomaanse Rijk dat zich in de dertiende en veertiende eeuw al snel ontwikkelde tot een opkomende grootmacht in de oostelijke helft van de Middellandse Zee, ten koste van Byzantium, van het sultanaat van de Mammelukken, van Perzië en van de westelijke christenheid. De Ottomanen vormden niet alleen een bedreiging maar boden ook kansen: zo kon de republiek Venetië zich lange tijd verrijken aan de handel van luxe producten uit de Oriënt. Geld ging immers vaak vóór geloof. De ambassadeurs van de christelijke mogendheden wisten hun weg naar het hof van de sultan en de Hoge Porte van de grootviziers makkelijk te vinden en schroomden niet om bondgenootschappen met de ‘Turk’ te sluiten als dat voordeel kon brengen in de vele onderlinge twisten tussen de christelijke vorsten.
Wat maakte dat de Ottomanen zich zo snel konden opwerken op het wereldtoneel, welke rol speelden de conflicten aan de oostelijke grenzen van het Ottomaanse Rijk? Hoe zag deze Ottomaanse samenleving er uit, wat maakte het tot zo’n efficiënte staat? In deze cursusreeks besteden we aandacht aan politieke, economische en sociale aspecten om zo een goed beeld te kunnen krijgen van deze – voor veel West-Europeanen exotische – supermacht.
Bijzondere aandacht gaat uit naar het begin van de zestiende eeuw, wanneer er een aantal epische slagen wordt geleverd tussen Oost en West: van Cyprus, Malta, de Lepanto naar de belegering van Wenen. Uiteindelijk zou het Ottomaanse Rijk in de 19e eeuw de bijnaam ‘sick man of Europe’ krijgen. Corruptie, verdeeldheid, opkomend nationalisme en de militaire suprematie van de Europese machten maakten dat het rijk langzaam maar zeker aan macht moest inboeten en uiteindelijke overgaat in de nieuwe republiek Turkije van Kemal Atatürk. De successen van de Ottomanen worden ook door jonge generaties Turken nog graag herdacht en gevierd, ook hier is het verleden nog héél levend.