Zijn we alleen in het universum?
Komen er naast de aarde nog meer bewoonde planeten voor in het heelal? Zo ja, is dat, net als op onze planeet hoogontwikkeld leven met zelfbewustzijn en technologie? Het zijn misschien wel de meest tot de verbeelding sprekende vragen die het publiek aan sterrenkundigen stelt.
Het leven op aarde ontstond 3,5 miljard jaar geleden en heeft zich sindsdien ontwikkeld volgens de regels van de Darwiniaanse evolutie. Leven buiten de aarde is nog steeds niet gevonden, maar er zijn wel al planeten rond andere sterren ontdekt die potentieel bewoonbaar zijn. Ook komen de bouwstenen van het leven overal voor in het heelal. Sterrenkundigen proberen met verschillende technieken te achterhalen of er daadwerkelijk leven voorkomt op andere planeten. Zo proberen ze zuurstof en waterdamp op te sporen in de atmosferen van verre planeten, en ‘luisteren’ ze naar kunstmatige radiosignalen uit de ruimte.
Als er werkelijk buitenaards leven ontdekt wordt, hoe groot is de kans dat de evolutie daar ongeveer hetzelfde resultaat heeft opgeleverd als op aarde? De meeste biologen achten die kans niet zo groot. Maar als we inderdaad leven ontdekken op andere planeten, zal onze plaats in het heelal voorgoed veranderen. Hoe uniek zijn we dan nog? Is leven iets ‘gewoons’ in het heelal en zijn wij slechts één variant in de enorme diversiteit van levensvormen in de kosmos? Maar wat als we na lang zoeken nog steeds geen buitenaardse levensvormen gevonden hebben? Leven schijnt dan zeldzaam te zijn in het heelal en dan lijkt onze plaats in de kosmos heel bijzonder.
Aanbevolen Literatuur: Jean-Paul Keulen, Verstoppertje spelen met aliens. Hoe vind je een buitenaardse beschaving die niets van zich laat horen? Het Spectrum/Uitgeverij Unieboeken, Houten, 2017. € 17,50