Wat we niet weten over het heelal

Sterrenkundigen hebben in de afgelopen driehonderd jaar solide kennis opgebouwd over sterren, planeten, sterrenstelsels en de opbouw van het heelal. Vooral in de afgelopen decennia is deze kennis explosief gegroeid door de inzet van ruimtetelescopen, reuzentelescopen op aarde en supercomputers. Dat neemt niet weg dat astronomen al jarenlang kampen met zeer hardnekkige kosmische mysteries waarvoor nog steeds geen oplossing is gevonden. Zo moet het heelal veel meer materie bevatten dan met telescopen te zien is. Nog mysterieuzer dan deze zogeheten donkere materie is de donkere energie die het heelal versneld doet uitdijen. Samen maken donkere materie en donkere energie 95% uit van het ‘spul’ waaruit het heelal is samengesteld, maar hun ware aard is, ondanks jarenlang intensief speuren, nog steeds onbekend. Ook kunnen kosmologen niet verklaren waarom het überhaupt materie voorkomt in het heelal – en wij dus in feite bestaan -, want volgende gangbare theorieën zou het universum alleen uit ruimte en straling moeten bestaan. Verder onttrekt zich de oerknal zelf, de geboorte van het heelal 13,8 miljard jaar geleden, zich aan onze waarneming, en is volstrekt onbekend wat er zich toen precies afspeelde. Tot slot is onbekend hoe snel het heelal precies uitdijt. Twee beproefde meettechnieken leiden tot twee verschillende resultaten, terwijl niemand hiervoor een plausibele verklaring heeft. Of speelden zich in het vroege heelal zich voor ons onbekende processen af die tot deze discrepantie leidt? Ook al zijn er geen antwoorden, het denken over deze kosmische raadsels staat niet stil.